ABD Dışişleri Bakanlığı’nın hazırladığı “2021 İnsan Hakları Raporu”nun Türkiye kısmında,2018’de kabul edilen geniş kapsamlı terörle mücadele yasasını kullanarak Türkiye’de hükümetin, “temel özgürlükleri kısıtladığı ve hukukun üstünlüğünü tehlikeye attığı” belirtilmektedir.
Raporda Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Teşkilatının İçişleri Bakanlığının kontrolü altında olduğu ve güvenlik güçlerinin bazı insan hakları ihlalleri ve yolsuzluklar yaptıkları; ancak hükümetin, güvenlik güçleri mensuplarını ve insan hakları ihlalleriyle suçlanan diğer yetkilileri soruşturmak, kovuşturmak ve cezalandırmak için sınırlı adımlar attığı ve bu suçları işleyenlere cezasız kalmalarının bir sorun olarak kaldığı belirtilmektedir.
Raporda 2016’daki darbe girişiminden beri, on binlerce kamu görevlisinin görevden alındıkları, polis ve asker de dahil olmak üzere 60.000’den fazla devlet memuru ve çalışanın, 4.000’den fazla hâkim ve savcının ve 95.000’den fazla vatandaşın tutuklandığı veya mahkûm edildiği; 1.500 sivil toplum kuruluşunun başta Hükümetin suçladığı din adamı Fethullah Gülen hareketi ile ilişkileri olduğundan “terörizmle bağlantılı” suçlamalarla kapatıldığı bilgisine yer verilmektedir.
Raporda “önemli insan hakları ihlallerinin şunlar olduğu belirtilmektedir:
- Keyfi cinayetler,
- Gözaltında şüpheli ölümler,
- Zorla ortadan kaybolmalar,
- İşkence,
- ‘Terörist’ gruplarla bağları olduğu iddiası veya barışçıl meşru konuşmalar yaptıkları için, muhalif politikacıların, eski milletvekillerinin, avukatların, gazetecilerin, insan hakları savunucularının ve ABD Büyükelçilik çalışanlarının da aralarında bulunduğu on binlerce insanın keyfi tutuklanması ve gözaltına alınması,
- Seçilmiş yetkililer de dahil olmak üzere siyasi mahkumlar,
- Gülen Hareketinin üyeleri oldukları iddia edilenlerin yasal süreç olmaksızın kaçırılmaları ve transfer edilmeleri de dahil olmak üzere ülke dışında bulunan bireylere karşı siyasi güdümlü misillemeler yapılması,
- Yargı bağımsızlığı ile ilgili önemli sorunlar,
- Çocukların asker olarak görevlendirilmesi ve kullanılması da dahil olmak üzere çatışmalarda ciddi suiistimaller gerçekleştiren Suriyeli muhalif gruplara destek sağlanması,
- Gazetecilere şiddet ve şiddet tehditleri, medya kuruluşlarının kapatılması ve hükümet politikalarını veya yetkililerini eleştirdikleri için gazetecilerin ve diğer kişilerin tutuklanmaları veya cezai kovuşturma geçirmeleri, sansür, site engellenmesi ve cezai iftira yasaları da dahil olmak üzere ifade, basın ve internet özgürlüğü üzerinde ciddi kısıtlamalar,
- Hükümet dışı kuruluşların ve sivil toplum kuruluşlarının devlet gözetimi ile ilgili aşırı kısıtlayıcı yasalar da dahil olmak üzere toplanma, dernek ve hareket özgürlüklerinin ciddi şekilde kısıtlanması,
- Bazı mültecilerin geri gönderilmesi vakaları,
- Hükümet tarafından yapılan yerel insan hakları örgütlerine yönelik ciddi tacizler,
- Cinsiyete dayalı şiddet,
- Etnik azınlık gruplarının üyelerini hedef alan şiddet içeren suçlar,
- Lezbiyen, gey, biseksüel, trans ve inter cinsiyet kişilere karşı şiddet içeren suçlar.”
Rapor Türkiye’deki keyfi olarak öldürmeler, diğer hukuksuz veya siyasi motifli cinayetler, kaybolmalar, işkenceler ve diğer zalimane, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele veya cezalandırmalardan örnekler vererek bahsetmektedir. Bu konularla ilgili olarak Millî İstihbarat Teşkilâtı (MİT) ile ilgili yasaya gönderme yapılmakta; yasaya göre MİT çalışanlarının “terörle mücadelede yer alan güvenlik görevlileri” olarak kovuşturmadan muaf oldukları vurgulanmaktadır. ABD’nin 2021 İnsan Hakları Raporunun Türkiye kısmına buradan ulaşabilirsiniz:
